Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Α'

ΟΜΑΔΑ Α' ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: Η.Μ. Β.Ο. Σ.Π. Ε.Κ. Ερώτηση 1 Η ονομασία του ποιήματος που μας δόθηκε είναι <<Δώρο Ασημένιο Ποίημα>> και ο δημιουργός του είναι ο Οδυσσέας Ελύτης.Το ποίημα αυτό,που γράφτηκε το έτος 1971, αναφέρεται εξ’ ολοκλήρου στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την περίοδο της δικτατορίας και συγκεκριμένα στην καταπίεση και την αδυναμία έκφρασης των απόψεων των ανθρώπων εξαιτίας του ολοκληρωτικού καθεστώτος της δικτατορίας που επικρατούσε στην χώρα. Ερώτηση 2 Β)Το ποίημα σχετίζεται άμεσα με τα γεγονότα της εποχής δηλαδή του δικτατορικού καθεστώτος.Αυτό επιβεβαιώνεται με τη χρήση ορισμένων λέξεων και φράσεων μέσα στο κείμενο που αναφέρονται σε όλα όσα διαδραματίστηκαν στην εποχή με τρόπο άμεσο αλλά και έμμεσο.Οι φράσεις <<Η γλώσσα που μιλώ δεν έχει αλφάβητο>> , <<μονάχα στους καιρούς της λύπης και της εξορίας>> , <<που αν τύχει και βαλθείς για να την αποκαταστήσεις πας αμέσως φυλακή>> , <<δίνεις λόγο σε ένα πλήθος Εξουσίες>> , <<Όπως γίνεται για τις συμφορές>> , <<Και να δώσει μιαν αλήθεια>> , <<Δώρο Ασημένιο Ποίημα>> , δηλώνουν την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας κατά την οποία οι άνθρωποι και ειδικότερα οι καλλιτέχνες καταπιέζονται ηθικά,πνευματικά και ψυχικά, αφού δεν τους επιτρέπεται να εκφράζουν τις απόψεις και τα πιστεύω τους.Επιπλέον, αξίες όπως η δικαιοσύνη και η ελευθερία εξαιτίας της αλλοτροίωσης που υφίστανται σε τέτοιες κρίσιμες εποχές, εκτιμώνται πολύ περισσότερο από τους ανθρώπους,καθώς οποιοσδήποτε και αν προσπαθήσει να αποκαταστήσει τη δημοκρατία καταδιώκεται από τις εξουσίες, τις αρχές δηλαδή της χώρας, που στην περίπτωση αυτή ταυτίζονται με τις συμφορές και τα δεινά.Παρόλα αυτά, ο ποιητής τονίζει ότι αν καταφέρουμε και επαναφέρουμε την δημοκρατία και την ελευθερία τότε ταυτόχρονα θα κερδίσουμε και την αλήθεια, την οποία οι άνθρωποι έχασαν λόγω του ότι τα δικτατορικά καθεστώτα προσπαθούνε να ωραιοποιήσουν καταστάσεις λέγοντας ψέματα και αποκρύπτοντας τους πραγματικούς τους σκοπούς.Έτσι λοιπόν, δωρίζοντας ο ποιητής στους αναγνώστες το ασημένιο ποίημα, τους δίνει την αλήθεια της κατάστασης, που τους κρύβουν όλοι οι υπόλοιποι.Όλες αυτές οι προαναφερθείσες λέξεις και φράσεις επιλέχθηκαν από τον ποιητή στην προσπάθειά του να πει με τρόπο συγκαλυμμένο όσα επιθυμεί.Χρησιμοποιώντας την αλληγορία επιτυγχάνει να διαπεράσει τα μηνύματα που αντιπαρατίθενται στα δικτατορικά καθεστώτα.Επίσης η χρήση λέξεων-συμβόλων συμβάλει στο να γίνουν τα μηνύματα αντιληπτά από τους αναγνώστες χωρίς όμως να είναι κατακριτέα από τις αρχές εκείνης της εποχής.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Γ'

ΟΜΑΔΑ Γ' Ερώτημα Α Eπεβλήθη με την απροκάλυπτη βία των όπλων και τουλάχιστον την ηθική αυτουργία των Ηνωμένων Πολιτειών , από μια ομάδα (χούντα) επίορκων αξιωματικών, την νύκτα της 20ης προς 21η Απριλίου και κατέρρευσε την 23η Ιουλίου 1973 κάτω από το βάρος του προδοτικού και εγκληματικού πραξικοπήματος εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Προέδρου της ,Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που οδήγησε στην τουρκική εισβολή στη νήσο. Σύμφωνα με την παραπάνω πηγή μπορούμε όντως να επιβεβαιώσουμε πως τα τραγικά γεγονότα επιρέασαν τον Σεφέρη στο ποιήμα ΄΄Επι Ασπαλάθων΄΄. ΠΗΓΗ: http://www.sfea.gr/dictact.htm Ερώτημα Β Κάποιες λέξεις οι οποίες επιβεβαιώνουν την επίδραση των γεγονότων αυτών στο ποίημα είναι: στ.1 η λέξη <<ωραίο>> υποδηλώνει την ειρωνική στάση του ποιήτη απέναντι στην ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο Σούνιο. Στη συνέχεια η φράση τα μεγάλα τους <<βελόνια>>, στους <<αγκαθερούς ασπάλαθους>>.Επομένως με τις παραπάνω φράσεις φανερώνεται ότι υπαινικτικά μιλάει ο ποιητής για το δικτατορικό καθεστώς.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ Ε΄

Ομάδα Ε’ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Η. Μ. Δ. Μ. Γ. Ε. Απάντηση πρώτης ερώτησης: Το ποίημα ¨Νέοι της Σιδώνος,1970¨ συντέθηκε από τον μεταπολεμικό ποιητή Μ. Αναγνωστάκη ,το 1970, και ανήκει στην συλλογή ¨Ο Στόχος¨. Συγκεκριμένα είναι στενά συνυφασμένο με την εποχή της δικτατορίας, διότι στόχος του είναι να παρακινήσει οριμένους νέους οι οποίοι έχουν επαναπαυθεί σε μία δύσκολα ανατρεπόμενη κατάσταση.Ο ποιητής προσδίδει στο ποίημα του έναν ειρωνικό και σαρκαστικό τόνο κάνοντας το άτομο πιο ενδιαφέρον και ιδιαίτερο για τον αναγνώστη. Απάντηση δεύτερης ερώτησης: Το ιστορικό πλαίσιο δημιουργίας του ποίηματος επηρεάζει σημαντικά τον ποιητή. Ο ποιητής εκφράζει την πίκρα του για την συμπεριφορά κάποιων νέων της εποχής που θυμίζουν τους αντίστοιχους του καβαφικού ποιηματος. Ειδικότερα ο ποιητής πικραίνεται για την ανεκτική στάση τους απέναντι στο καθεστώς της χόυντας.Στόχος του είναι να αφυπνίσει τη νέα γενιά για να ξεσηκωθεί εναντίον του καθεστώτος. Λέξεις ή φράσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την εποχή είναι οι εξής:¨τα παιδάκια που πεθαίνουν¨,¨ήρωες που σκοτώθηκαν¨,¨επαναστάτες¨,¨καημό¨,¨στους αγώνες του καιρού μας¨,¨δικαιούσθε¨.Ο ποιητής χρησιμοποιεί αυτές τις φράσεις για να συνδέσει το ποιημά του με την εποχή συγκαλυμμένα και υπαινικτικά. Εξαιτίας της απαγόρευσης της ελευθερίας του λόγου εκφράζει τα μηνυματά του έμμεσα.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Δ΄

ΟΜΑΔΑ Δ' 1. Συνθέτουμε ένα κείμενο για το λογοτεχνικό έργο που μελετήσαμε και καταγράφουμε σε αυτό στοιχεία που αφορούν την ταυτότητά του, όπως δημιουργό, έτος δημιουργίας, υπόθεση και σχέση αυτής με την περίοδο της δικτατορίας. Το ποιήμα συγγράφηκε από τον ποιητή Μανώλη Αναγνωστάκη στη Θεσσαλονίκη στις μέρες του 1969, όπως δηλώνεται και από τον τίτλο, και ανήκει στην ποιητική συλλογή ΄΄Ο Στόχος΄΄ που δημοσιεύτηκε το 1970. Η ''Θεσσαλονίκη'' αναφέρεται στο μεταναστευτικό ρεύμα του 1950-1960 και έχει ως στόχο να υπαινήξει την τότε πολιτική κατάσταση, δηλαδή το δικτατορικό καθεστώς που ωραιοποιούσε τις καταστάσεις και τα γεγονότα. 2. Επιχειρούμε (α) να καταγράψουμε την επίδραση που άσκησε το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής και της χώρας στη δημιουργία του συγκεκριμένου λογοτεχνικού έργου, (β) να εντοπίσουμε στο κείμενο τις λέξεις ή φράσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την εποχή. Τέλος, (γ) σχολιάζουμε αν κατά τη γνώμη μας οι όποιες επιλογές (λέξεων, φράσεων, ύφους κειμένου) έγιναν απο το δημιουργό στην προσπάθειά του να πει με τρόπο συγκαλυμμένο όσα επιθυμεί. α) Το 1967 υπήρξε η εγκαθίδρυση της δικτατορίας με τη χρήση βίας που αδιαμφισβήτητα επηρέασε την ψυχολογική κατάσταση του ποιητή. β) Φράσεις που δηλώνουν την επίδραση του ποιητή από το καθεστώς της δικτατορίας είναι : ''Η Ελλάς των Ελλήνων'', η επανάληψη του επιθέτου ''ωραία'' που χρησιμοποιείται ειρωνικά, ''-εγώ συναλλάσομαι... αυτός συναλλάσεται-'' και ''-εμείς μεταναστεύουμε... αυτοί μεταναστεύουν-'' γ) Ο δημιουργός μέσω των επιλογών αυτών (λέξεων, φράσεων και ύφος κειμένου) προσπαθεί με τρόπο συγκαλυμμένο να περάσει κάποια μηνύματα στον αναγνώστη, σύμφωνα με την πολιτική κατάσταση και την γενικότερη κατάσταση που επικρατούσε εκείνη την εποχή. Αυτό το επιτυγχάνει με την χρήση της ειρωνίας.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ ΣΤ'

ΟΜΑΔΑ ΣΤ’ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Λ. Κ. Ζ. Γ. Ι. Β. 1.ερώτηση Ο συγγραφέας του διηγήματος ο Μάριος Χάκκας δημοσίευσε το έργο του το 1971 στην περίοδο της δικτατορίας. Το έργο αναφέρεται σε έναν ήρωα, ο οποίος στα νεανικά του χρόνια ήταν ενεργό μέλος της αντίστασης, κατά την οποία είχε κιόλας φυλακιστεί. Τώρα πια με το προχωρημένο της ηλικίας του βρίσκει δικαιολογίες, ώστε να αποφύγει την ανάμιξή του στην εγκαθίδρυση της δημοκρατίας. Κύρια δικαιολογία είναι το ψαράκι του για το ποιος θα νοιαστεί αν εκείνος δεν γυρίσει ξανά. 2.ερώτηση Α. Την 21 Απριλίου 1967 η Ελλάδα από τότε και τα υπόλοιπα επτά χρόνια γνωρίζει τη δικτατορία. Με πρωτεργάτες τους στρατιωτικούς και πολιτικούς όπως Γ.Παπαδόπουλος Ν.Μακαρέζο και Σ.Παττακός δημιουργούν ένα στρατηγικό πραξικόπημα. Πρωθυπουργός ορίζεται ο Κ.Κόλλιας. Β. Μέσα στο κείμενο διαφαίνεται η επίδραση των παραπάνω γεγονότων στο κείμενο του Μ.Χάκκα όπως ό,τι γίνονταν συγκεντρώσεις κρυφά όπου άκουγαν μουσική, η οποία αναφέρονταν σε εκείνα τα δύσκολα χρόνια .Άλλο παράδειγμα είναι τα λόγια του πρωταγωνιστή << θα τους ρίξει ο λαός >> εννοώντας τη θέληση για ανατροπή του καθεστώτος. Γ. Κατά τη γνώμη μας ο συγγραφέας προσπαθεί να πει με συγκαλυμμένο τρόπο όσα επιθυμεί . Χρησιμοποιεί αρκετές ειρωνικές εκφράσεις , όπως το δικτατορικό εμβατήριο ( το πυροβολικό ). Το ύφος του κειμένου είναι παραστατικό , δίνει ζωντάνια μέσα από τις οπτικοαουστικές εικόνες. Απο την άλλη, ο ίδιος ο ήρωας που εφησυχάζει, χρησιμοποιώντας για άλλοθι το ψαράκι στη γυάλα, παρουσιάζεται με τρόπο ειρωνικό και έτσι με υπαινιγμούς ενδεχομένως να αναφέρεται ο συγγραφέας σε όλους εκείνους που κατά την περίοδο της δικτατορίας είχαν αποδεχτεί την κατάσταση και δεν αντιδρούσαν.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ Β΄

ΟΜΑΔΑ Β' ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ E.X. Σ.M. Γ.Π. Ε.Τ 1) Ο Μανόλης Αναγνωστάκης ήταν Έλληνας ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς γεννηθείς το 1925 στη Θεσσαλονίκη, έζησε δηλαδή κατά την περίοδο του Εμφυλίου πολέμου. Το ποίημα «στο παιδί μου» εντάσσεται στην ποιητική συλλογή «Ο Στόχος» εκδοθείσα το 1970 και πραγματεύεται την τάση των εξουσιαστών να εξωραϊσουν την κατάσταση της δικτατορίας χρησιμοποιώντας αλληγορικά στοιχεία ήδη απ’τον πρώτο στίχο. Αναλυτικότερα, παρομοιάζεται το πλήθος με το παιδί, το οποίο δέχεται αδιάκοπα ψεύτικα μηνύματα έχοντας ως αποτέλεσμα την διαστρέβλωση της άποψής του για τον κόσμο αναφορικά με την ηθική, το σωστό και το λάθος. Ωστόσο, στον τελευταίο στίχο, ο ποιητής αγανακτεί και αποφασίζει να πει την αληθεια στα παιδιά, πράξη που οδηγεί τα τελευταία στον σχηματισμό νέας άποψης. Το εναρκτήριο έναυσμα του συγγραφέα για να απομυθοποιήσει τελικώς τον πλασματικό κόσμο στον οποίο ζουν, αποτελεί η δυσανασχέτηση του παιδιού εξ αρχής,στην αποδοχή της ψεύτικης αλήθειας. 2) Οι περισσότεροι ποιητές συχνά επηρεάζονται απο τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της εκάστοτε εποχής στην οποία ζουν, έτσι και στην ποίηση του Μ. Αναγνωστάκη, εντοπίζονται στοιχεία από την Μεταπολεμική Ελλάδα, από την Ελλάδα εκείνη της Χούντας, της δικτατορίας και του φασισμού. Πιο συγκεκριμένα, στο ποίημα «στο παιδί μου», ο τελευταίος, μα μεγίστης σημασίας για την κατανόηση του βαθύτερου νοήματος του ποιήματος, στίχος,(Α, φτάνει πια! Πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά.) υποδηλώνει την αγανάκτηση του ποιητή στο παρόν φασιστικό καθεστώς και την απόφασή του να σταματήσει να προβάλλει ωραιοποιημένες τις καταστάσεις που επιβάλλονται απ’την εξουσία. Το ύφος του λογοτέχνη, είναι ειρωνικό και υπαινικτικό, εφ’όσον η έκδοση του συγκεκριμένου ποιήματος πραγματοποιήθηκε εν μέσω της δικατορίας (1970). Επομένως, ήταν ανέφικτο να εκφράσει ελεύθερα την άποψή του, καθ’ότι θα έπρεπε να υποστεί τις καταστροφικές συνέπειες.